صفحه نخست | با این آمار… ول معطلیم!

با این آمار… ول معطلیم!

آمار رسمی بیکاری در لرستان با واقعیت‌ فاصله دارد. این نکته را بارها منتقدین و کارشناسان مطرح کرده اند اما گویا برخی مسئولین استان اصرار دارند اینگونه وانمود کنند که بیکاری لرستان کاهش یافته و وضعیت بازار اشتغال این استان مطلوب است.

مدیرکل تعاون ،کار و رفاه اجتماعی لرستان از جمله افرادی است که مکررا در برهه های مختلف با ارائه آمارهایی از کاهش بیکاری در لرستان خبر می دهد اما واقعیت این است که چنین آمارهایی یا اصالتآ بی پایه هستند یا حداقل از زوایه واقعیت تناسبی با آنچه در جامعه لرستان مشاهده می شود نداشته و متناسب با وضعیت اقتصاد لرستان نیست.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی لرستان اواخر شهریور امسال در جمع خبرنگاران گفته است:  ” ۳۰۵ میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت اشتغال روستایی و مشاغل خانگی در ۲ سال گذشته در استان پرداخت شده است ”

علی آشتاب آورده است : با توجه به اهمیت رونق مشاغل خانگی به دلیل ارزانی، ریسک کم و نیاز به سرمایه نسبتا کم، طی دو سال گذشته عمده تمرکز استان در اداره کل تعاون، کار ورفاه اجتماعی لرستان در رابطه با حمایت از این مشاغل و البته اشتغال روستایی بوده است.

شنیدن خبر پرداخت یییش از ۳۰۰ میلیارد تومان تسهیلات اشتغالزایی روستایی و خانگی در لرستان  شاید در نگاه نخست امیدوار‌کننده باشد، اما پس از اندکی تامل در خواهیم یافت که آنچه واقعیت دارد سیل جوانان بیکار است که با وجود تحصیلات دانشگاهی یا به شغل‌های کاذب مشغول هستند، یا برای فرار از بیکاری مشغول تحصیلات در مقاطع بالاترند، یا در آرزوی یافتن شغلی مناسب خانه‌نشین شده اند و حجم بالای این تسهیلات با واقعیات بازار اشتغال استان هم خوانی ندارد .

بر اساس گفته های علی هادی چگنی رئیس سابق سازمان برنامه ریزی لرستان در جلسه ۲۷تیرماه سال جاری شورای برنامه ریزی استان، لرستان در صدر استان های مهاجر فرست کشور قرار گرفته است و این موضوع به خوبی عدم تناسب آمارهای آشتاب با واقعیات بازار اشتغال لرستان را نشان می دهد زیرا حجم بالای ۳۰۵ میلیارد تسهیلات روستایی و مشاغل خانگی نه تنها به اشتغال مولد و پایدار در استان کمک نکرده بلکه در موضوعی عجیب این استان در صدر استان های مهاجر فرست کشور قرار گرفته است .

در عین حال بر اساس آمار منتشره مرکز آمار ایران در بهار ۹۸ بیشترین نرخ بیکاری به استان چهارمحال و بختیاری با نرخ بیکاری ۱۶.۷ درصد تعلق گرفته است. بعد از این استان، دو استان خوزستان و لرستان به ترتیب با نرخ‌های بیکاری ۱۶.۲ درصد و ۱۶.۱ درصد قرار گرفته اند.

بررسی‌ها نشان می‌دهند که در بهار ۹۸ در مقایسه با بهار ۹۷ نرخ بیکاری در ۱۹ استان کاهش یافته که در بین این ۱۹ استان نامی از لرستان دیده نمی شود.

هنوز آمار رسمی بیکاری تابستان سال ۹۸از سوی مرکز آمار اعلام نشده است  اما از آن جا که افزایش اشتغال و كاهش بیكاری، به عنوان یكی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع تلقی می شود و  نرخ بیكاری یكی از شاخص های ارزیابی شرایط اقتصادی به شمار می رود با رصد دقیق وضع موجود بازار اشتغال لرستان به خوبی می توان فهمید که وضعیت اشتغال استان در حالتی بسیار دشوار و غیر قابل قبول قرار گرفته است.

مدیرکل کار لرستان در حالی تمرکز این اداره کل را بر دو برنامه اشتغال روستایی و مشاغل خانگی عنوان کرده است که خلا نظارت بر اعطای تسهیلات اشتغالزایی و ابهام در توزیع مناسب این تسهیلات از جمله اصلی ترین ایرادات بر این برنامه است زیرا در نبود برنامه ریزی درست ۳۰۵ میلیارد تومان تسهیلات اشتغالزایی بین کسانی توزیع شده است که نتوانسته است این حجم بالای تسهیلات را به اشتغال تبدیل کنند و این در حالیست که از دید متولیان و برنامه ریزان اشتغال استان با محوریت علی آشتاب تسهیلات توزیعی مبدل به کار در بازار اشتغال لرستان شده است در حالی که در بهترین حالت نزدیک به ۷۰۰ شغل از محل ۳۰۵میلیارد تومان تسهیلات اعطایی دارای بیمه شده اند و به عبارتی ساده تر این تسهیلات اشتغالزا به رفع یا کاهش بیکاری منجر نشده است .

این موضوع از آن جا دارای ابهاماتی است که بر اساس آمارهای رسمی سازمان تامین اجتماعی در حالی قرار بوده است در یک برنامه دو ساله با محوریت مشاغل خانگی و اشتغال روستایی ۱۰هزار شغل در لرستان ایجاد شود اما حجم  ۱۲۵هزار و ۴۶۸بیمه شده اجباری در واحدهای تولیدی و کارگاهی لرستان در پایان سال ۹۷ و مقایسه آن با سالهای گذشته از جمله اوایل دولت یازدهم  نشان می دهد برنامه های اشتغال لرستان صرفآ بر اساس آمار سازی بوده و در واقع نه تنها به حجم شاغلین استان اضافه نشده بلکه از شمار شاغلین استان به استناد این آمار رسمی کاسته شده است و اشتغال پایدار وعده داده شده به تولید بیکار و مهاجرت لرستانی ها به خارج از استان منجر شده است .

بین سالهای ۹۶تا شش ماه اول سال ۹۸ حجم بالایی از تسهیلات اشتغالزایی در بخش های روستایی و مشاغل خانگی توزیع شده است که در تاریخ لرستان بی سابقه بوده است اما متاسفانه رقم بیمه شده اجباری استان از ۱۲۴هزار و ۸۱۱نفر در سال ۹۶به ۱۲۵ هزار و ۴۶۸ نفر رسیده است که نشان می دهد به رغم برنامه ریزی متولیان امر برای ایجاد ۱۰هزار شغل فقط ۶۵۷بیمه شده اجباری در سال ۹۷ اضافه شده است که با وعده ایجاد ۱۰هزار شغل منطبق نیست . سوالی اساسی در این زمینه این است که ۳۰۵میلیارد تومان اعتبار توزیع شده دقیقآ چه میزان اشتغال پایدار ایجاد کرده است و چرا این اشتغال های کاغذی منتج به افزایش چشم گیر و چند هزاری بیمه شدگان اجباری در سازمان تامین اجتماعی و ایجاد فرصت شغلی پایدار در لرستان نشده است؟

در بخش تعاون نیز وضعیت نگران کننده است، این بخش در حالی بر اساس اصول ۴۳و ۴۴قانون اساسی در کنار بخش های دولتی و خصوصی یکی از محوری ترین بخش ها در ایجاد اشتغال پایدار محسوب می شود که در شش سال گذشته عملا به محاق رفته و در واقع نه تنها در دو حوزه دیگر کار و رفاه اجتماعی ادغام نشده بلکه به شیوه ای کاملا ملموس به نظر می رسد منحل شده است .

بر اساس آمارهای مندرج در سالنامه مرکز آمار و اطلاعات وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی در زمینه ایجاد فرصت های شغلی جدید در حوزه تعاون از یک هزار و ۳۲۵فرصت شغلی ایجاد شده در سال ۹۲ به دلیل بی توجهی به این بخش، فرصت شغلی ایجاد شده به ۹۸۵شغل در پایان سال ۹۷رسیده است. در زمینه تشکیل تعاونی ها اعم از توزیعی و تولیدی و خدماتی از مجموع یک هزار و ۱۸۸مورد تعاونی ایجاد شده در لرستان بین سالهای ۹۲تا شش ماهه اول سال جاری به ترتیب  ۳۴۵،۲۶۰، ۲۰۸ ،۱۲۶، ۱۲۱، ۱۰۹ و ۱۹تعاونی ایجاد شده است یعنی به عبارتی از ۳۴۵تعاونی ایجاد شده در سال ۹۲ به ۱۰۹مورد تعاونی ایجاد شده در پایان سال ۹۷رسیده ایم که نشان می دهد این حوزه مهم مورد غقلت قرار گرفته و در برنامه ریزی برنامه ریزان اداره کل تعاون ،کار و رفاه اجتماعی جایگاهی ندارد.

امروز لرستان در بین سه استان بیکار کشور قرار دارد ، به نظر می رسد با وجود آمارهای ارائه شده آشتاب ، وجود صنایع راکد، بیکاری آشکار و تسهیلات بانکی اشتغالزای معطل مانده در بانک‌های عامل لرستان و نبوداشتغالزایی مولد در بخش هالی مختلف و نبود اشتغال پایدار و مستاصل ماندن بخش تعاونی ها که یکی از زیرساخت ها و محورهای ایجاد اشتغال پایدار است موید وضع نگران‌کننده‌ای است که بر این اساس مرکز آمار نیز لرستان را در بین سه استان بیکار کشور قرار داده است.

اشتغال به مقوله‌ای گفته می‌شود که چرخه فعالیت، اقتصاد و تولید را فعال کند؛ یعنی وضع اشتغال کامل منابع به این معناست که همه عوامل تولید را به کار گرفته باشیم؛ امری که تا حالا در حوزه های زیر ساختی که مقدمه توسعه اقتصادی است در لرستان محقق نشده است. نکته مهم اما این است که منتقدین استاندار پیشین در حالی او را به آمار سازی متهم می کردند که سرسلسله و محور ارائه آمارهایی که در طول چهار سال سکانداری بازوند و دو سال زمام داری خادمی بر مدیریت ارشد استان همواره به آن تکیه می شود همان شخصی است که در طول شش سال گذشته با راهبرد برجسته کردن آمارها و فرار از واقعیات بر صندلی مدیرکلی دستگاه عریض و طویل تعاون ، کار و رفاه اجتماعی تکیه زده است و به طور قطع سهمش در وضعیت نابسامان بازار اشتغال لرستان در سالیان اخیر برجسته تر از همه دستگاهها بوده است.

جوامع توسعه یافته و استان های بهره مند  با سرمایه گزاری در زمینه آموزش های فنی و حرفه ای و تامین نیروی کار آموزش دیده توانسته اند به رشد اقتصادی برسند و طبیعتا پس از مرور زمان به تدریج فن آوری و باقیمانده نیازهای خود را می توانند تامین کنند اما در سایه ضعف مدیریتی در لرستان مقوله های مرتبط با ایجاد اشتغال در بخش های مختلف از آموزش تا رونق تعاونی ها و تزریق تسهیلات اعطایی به کارگاهها و مشاغل خانگی پتانسیل دار مغفول مانده است .علاج اشتغال لرستان گفتار درمانی و آمارسازی های کاغذی نیست بلکه راه این است که فراگیری آموزش‌های مهارتی در کنار نظارت درست و داشتن راهبرد مشخص  بتواند  زمینه ‌ساز خروج جوانان و متقاضیان اشتغال از بن بست بیکاری و ایجاد اشتغال پایدار باشد.

مردم آن‌چه را که حس کنند باور می‌کنند نه آمارهای اعلام شده برخی که تداوم نشستن بر صندلی مدیریتی‌شان وابسته به ارائه  آمار‌های عجیب و غریب است و لذا انتظار این است امروز که لرستان به طور ملموسی در بخش اشتغال و توسعه اقتصادی لنگ می زند تغییر در راس هرم مدیریتی سازمان ها و ادارات کل مرتبط با بحث اشتغال در لرستان در دستور کار دولت قرار گیرد... عباس دارایی/ بلوطستان

11 مهر 1398, 23:22
بازگشت