بسیاری از کشاورزان برای نگهداری محصولات و انبار کردن آنها، نیازمند ِ استفاده از موادی هستند که آفت محصولاتشان را برای نگهداری طولانی مدت از بین ببرد و به همین دلیل از قرص برنج جهت آفت زدایی محصولات خود استفاده می نمایند. اما متاسفانه مصرف نادرست از قرص برنج در سالهای اخیر باعث به خطر افتادن جان بسیاری از انسانها شده است.

فروش این قرص سال ۱۳۹۲ در داخل کشور ایران ممنوع شد اما متاسفانه بر اساس آمار پزشکی قانونی در همان ۴ ماهه ی نخست سال ۹۳  بر اثر مسمومیت با این قرص، ۲۳۹ نفر در کشور جان خود را از دست دادند.

مطابق آمار پزشکی قانونی کشور ، چهار ماهه ی نخست سال۹۳ استان لرستان با ۱۳ مورد مرگ در اثر قرص برنج رتبه ی چهارم کشور را داشته است و در کل کشور آمار مرگ در اثر مسمومیت این قرص، در مقایسه با ۴ ماهه ی ابتدای سال ۹۲ ۷/۶ درصد رشد یافته بود.و این نتیجه نشانگر این بود که ممنوعیت قرص برنج، تاثیر گذار نبوده و به روشهای پیشگیری محکم تری در این زمینه نیاز است.متاسفانه مطابق شنیده ها در شهرستان پلدختر نیز مواردی از مرگ در اثر مصرف عمدی این قرص رخ داده که قابل تامل است.   

قرار دادن قرص برنج درون کیسه ی محصولات کشاورزی زمانی که بر اثر رطوبت موجود در هوا و به علت نبود تهویه مناسب در منازل، گازهای خطرناکی از آن متصاعد می شود ، باعث مرگ افراد خواهد شد.

 این قرص هنگامی که سهوی یا عمدی به صورت خوراکی استفاده شود با اسید معده ترکیب شده و نوعی گاز خطرناک به نام فسفین ایجاد می کند، این قرص به علت ساختار شیمیایی آن قدرت بالایی در مسموم نمودن افراد داشته و با معده آنها خیلی سریع واکنش نشان می دهد. 

واکنش سریع دستگاه گوراش با این قرص موجب تغییر در ترکیب قرص و جذب سریع آن در بدن انسان می شود، بعد از حل شدن در مایعات بدن و رطوبت معده و تولید گاز خطرناک شده، چنانچه ترکیبات تازه باشد، گاز بیشتری آزاد کرده و خطرناک تر است. این ماده مانع سنتر پروتئین در بدن می شود.

 از مدت زمان مصرف تا واکنش  نهایی در بدن

کمتر از 6 ساعت زمان لازم است تا بعد از مصرف خوراکی این قرص فرد دچار مرگ شود . حتی مصرف نصف قرص برنج برای یک فرد بالغ کشنده است.  قسمت هایی از بدن که به مقدار بیشتری اکسیژن نیاز دارند به این سم حساس تر هستند. و مرگ سلولی در بدن رخ خواهد داد.

این قرص از طریق جذب پوستی نمیتواند وارد بدن شده و تنها در صورت مصرف خوراکی و همچنین تولید غلضت زیاد از گاز و استنشاق آن برای بدن مضر بوده و فرد دچار مسمومیت خواهد شد. در مسمومیت با قرص برنج بر اثر استشمام گاز آن ،فرد به علت نارسایی شدید کبدی و ایست قلبی در کمتر از 24 ساعت فوت می کند.

 بی قراری، تحریک پذیری، دوبینی، تهوع، استقراغ، اختلال ضربان قلب ، افت فشارخون و بی اشتهایی از جمله نشانه های مسمومیت با قرص برنج بوده و چنانچه از طریق خوراکی مسمومیت اتفاق افتاده باشد، علائمی همچون اختلال نبض، اختلالات  کبدی، عصبی، متابولیکی، از کار افتادگی کلیه، و سرانجام بیهوشی  را به دنبال خواهد داشت

فرد مسموم تشنگی زیادی را احساس کرده و تا زنده است، هوشیاری خود را داشته و سوزش شدیدی در بدن خود احساس می نماید این قرص به مدت سه تا چهار ساعت کار سیستم تنفسی و قلب را مختل می کند و مرگی زجرآور برای انسان در پی دارد.

متاسفانه تا کنون درمان قطعی برای  مسمویت ناشی از قرص برنج وجود ندارد و راه حلی برای  مسمومیت ناشی از قرص برنج کشف نشده و تنها میتوانید فرد تازه مسموم شده از راه خوراکی این قرص را به بیمارستان و مراکز درمانی برسانید  شاید اقدامات سریع و به موقع باعث نجات او شود که در اکثریت موارد  نیز بدونه نتیجه می باشد.

 اما در مواردی نیز  با تنظیم وضعیت همودینامیک و اختلالات الکترولیتی  راه چاره ای  برای بهبود وضعیت بیماران مسموم انجام شده است،  گفتنیست این روشها در اکثر مسمویت ها به کار گرفته می شود.

 این قرص باعث سمی شدن سلول های سیستم دفاعی بدن می شود و به همین دلیل هیچ درمانی برای بی اثر کردن مسمومیت با قرص برنج وجود ندارد.

چنانچه مسمومیت گازی رخ داده ،باید سریع فرد را از محل خارج نموده و به هوای تازه رساند و در مسمومیت خوراکی به هیچ وجه نباید به فرد مسموم آب و مایع خوراند زیرا باعث حل شدن بیشتر قرص در بدن خواهد شد و تنها راه چاره همان بردن سریع بیمار به مراکز درمانی می باشد.

فروش این قرص در کشور ما ممنوع بوده ولی متاسفانه به دلیل قیمت ارزان و از راههای قاچاق همچنان در مغازه ها و توسط دوره گردان و بعضا به عنواینی چون قرص های روان گردان و درمان لاغری به فروش می رسد

بهترین راه در پیشگیری از مسمومیت جایگزین نمودن این قرص با دیگر ترکیبات ضد آفت زنی از جمله نوع سیر و یا نمک آن می باشد. علاوه بر آن نظارت و آموزش بیشتر کشاورزان و سیلو داران، عطاران  و  سم فروشان، توسط  نهادهایی چون  جهاد کشاورزی، بهداشت و درمان و همچنین  برخورد مقامات  انتظامی با فروشنده گان دوره گرد می باشد.