فرجام ورود هیجانی به بورس!
تاریخ انتشار : 14 خرداد 1399, 21:22
نقل است از روزی که صرافان و دلالان شهر بروژ کشور بلژیک در محلی که روبهروی منزلِ شخصی «واندر بورس» بود، گرد هم میآمدند و به داد و ستد کالا و پول میپرداختند، نام «بورس» ماندگار شد.
بورس بعدها به کلیه اماکنی اطلاق شد که محل داد و ستد پول، کالا و اسناد مالی و تجاری است.
در یک تعریف ساده بورس یک بازار متشکل سرمایه است که در آن سهام شرکتهای خصوصی و دولتی طبق قانون خاصی خرید و فروش میشود. بورس از طریق جذب و به کار انداختن سرمایههای راکد جامعه، حجم سرمایهگذاری در کشور را بالا میبرد.
این بازار بین عرضهکنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه ارتباط برقرار میکند و معاملات بازار سرمایه را تنظیم مینماید. همچنین با قیمتگذاری سهام و اوراق بهادار تا حدودی از نوسان شدید قیمتها جلوگیری میکند.
طبیعتاً کسی که در بورس سرمایهگذاری میکند و پول خود را با خرید سهام شرکتها به این بازار وارد میکند متناظر با میزان حجم سهم خریداری شده، شریک سود و ضرر آن شرکت خواهد بود.
لذا بورس جای افراد مبتدی نیست چراکه قواعد خاص خود را دارد و کسی که وارد بازار بورس میشود ابتدا باید ریسک سرمایهگذاری در این بازار را پذیرفته باشد. زیرا که احتمال ضرر در این بازار نیز کم نیست.
مدتی است که دولت ایران سیاست «تشویق» ورود آحاد مردم را به بازار بورس در اولویت برنامههای اقتصادی خود قرار داده است و از این طریق قصد هدایت نقدینگی سرگردان جامعه را به این بازار دارد. سیاستی که احتمالاً دولت با چند هدف خاص آن را پیگیری می کند.
کنترل نقدینگی سرگردان جامعه، ایجاد ثبات بازارهای موازی اقتصاد (طلا، ارز، خودرو و...)، کنترل تورم و هدایت نقدینگی به سمت تولید از جمله این اهداف است.
البته احتمالاً هدف دیگری هم در ذهن کارگزاران دولتی وجود دارد و آن «جبران قسمتی از کسری بودجه دولت» است. چراکه اخیراً دولت جهت جبران کسری بودجه خود، سهام شرکتها، املاک و مستغلات خود را نیز به فروش گذاشته است. لذا میتوان هدف «جبران کسری بودجه» را نیز از اقدامات دولت برداشت کرد.
واقعیت این است که با عرضهي سهام عدالت در بورس 49 میلیون نفر از مردم ایران وارد بازار بورس میشوند! و با این تعداد معاملهگر، بورس ایران به بزرگترین بازار بورس جهان تبدیل خواهد شد. بیگمان تعداد کثیری از این افراد از نظر قواعد و اطلاعات مبتدی و کم دانش و حتا بیسواد محسوب میشوند.
این موضوع با وجود اینکه یک مزیت برای کشور محسوب میشود و میتواند محرک خوبی برای هدایت نقدینگی به سمت سرمایهگذاری و کار تولیدی باشد اما یک خطر بزرگ هم محسوب میشود. زیرا ورود هیجانی به بورس میتواند خروج هیجانی نیز در پی داشته باشد. مثلاً اگر مدت کوتاهی شاخص بورس نزولی باشد، میتواند زمینهي خروج هیجانی افراد مبتدی در بورس را فراهم کند و اگر این خروج با حجم بالای «سرمایه» نیز همراه باشد میتواند تبعات و عواقب جبرانناپذیری را بر بورس ایران و متعاقب آن به کل اقتصاد کشور وارد کند.
حتی خروج هیجانی از بورس میتواند همچون بهمن، موجب سقوط پی در پی شاخص بورس کشور شود و امنیت سرمایهگذاری و کار تولیدی را با چالش مواجه کند. لذا دولت نباید از عواقب و تبعات سیاست خود در زمینهي ورود آحاد مردم به بورس غافل شود.
بلکه باید با دقت و نظارت بیشتری نظارهگر بازار بورس باشد تا خود مردم، سرمایهگذاران و فعالان این بازار مدیریت این بازار را بر عهده بگیرند. دولت باید صرفاً تسهیلگر معاملات مردم باشد و بر ورود سهام شرکتهای غیرمعتبر سختگیری بیشتری به عمل آورد، همین!

دکتر مصطفی شکری/ دکترای اقتصاد
لینک کوتاه مطلب: https://poldokhtarnews.ir/?newsid=1563